De kans is groot dat u als ondernemer vroeg of laat wordt geconfronteerd met het volgende probleem: wanbetaling. Wat kunt u -maar vooral, wat mag u- doen als schuldeiser? Lees hier meer over één van de mogelijkheden: het retentierecht.

Recht van retentie: wat is het?

Als u als ondernemer te maken krijgt met een wanbetaler kunt u het recht van retentie inroepen. Het retentierecht is geregeld in artikel 3:290 BW.

Kort samengevat geeft het retentierecht een schuldeiser het recht om een zaak van zijn schuldenaar niet terug te geven, zolang die schuldenaar niet aan zijn betalingsverplichting heeft voldaan. Het retentierecht is dan ook een sterk pressiemiddel om een niet-betalende klant te bewegen om alsnog te betalen.

Om een geslaagd beroep te kunnen doen op het recht van retentie, moet aan een drietal voorwaarden worden voldaan:

1. Houderschap van de zaak

De eerste voorwaarde is dat de schuldeiser nog de feitelijke macht moet hebben over de desbetreffende zaak. Het voorwerp, zoals een auto, moet dus daadwerkelijk bij de ondernemer staan.

2. Samenhang tussen vordering en zaak

De tweede voorwaarde is dat er een voldoende nauwe band moet zijn tussen de zaak en de vordering. Dit betekent dat de schuldeiser een vordering moet hebben die ziet op de betreffende zaak

3. Opeisbaarheid van de vordering

De laatste voorwaarde heeft betrekking op de opeisbaarheid van de vordering. De vordering van de schuldeiser moet opeisbaar zijn alvorens het retentierecht kan worden ingeroepen. De schuldenaar moet een nota gehad hebben met een uiterste betaaldatum. Is de betalingstermijn nog niet verstreken, of is de schuldenaar nog niet in verzuim, dan is het inroepen van het retentierecht niet mogelijk.

Risico’s voor de schuldeiser bij inroepen van retentierecht

Het is van belang dat het retentierecht zorgvuldig wordt toegepast. Roept u ten onrechte het retentierecht in, dan kan het zijn dat u schadeplichtig bent jegens de niet-betalende klant. Zorg er tevens voor dat u het retentierecht duidelijk communiceert met de klant zodat het voor hem duidelijk is dat hij aan zijn betalingsverplichting moet voldoen

Praktijkvoorbeeld

Om het retentierecht te verduidelijken geef ik een voorbeeld uit de praktijk:

De eigenaar van een paard brengt zijn paard naar een paardenpension om aldaar zijn paard te stallen. Hij komt overeen dat hij de stalhouder iedere maand € 700,- betaalt voor de stalling en voeding van zijn paard. De stalhouder merkt echter op dat de eigenaar de betalingstermijn van de eerste drie maandelijkse facturen reeds zijn verstreken zonder dat deze rekeningen zijn betaald. De betalingsachterstand loopt op tot € 2.100,-. Daar komen nog de wettelijke rente en eventueel buitengerechtelijke incassokosten bij.

Wat kan en mag de stalhouder doen als de eigenaar na drie maanden zijn paard komt ophalen?

In beginsel geldt dat de stalhouder gehouden is om het paard terug te geven aan de eigenaar. Als de stalhouder dit doet, verliest hij echter de zekerheid dat de facturen worden betaald. Het paard is uit zijn macht en de stalhouder heeft geen pressiemiddel om de schuldenaar te bewegen om de facturen te betalen.

In dit geval kan de stalhouder kiezen om het retentierecht in te roepen. Dit betekent dat hij zijn verplichting tot afgifte van het paard opschort voor de duur dat de eigenaar de facturen niet betaalt. De stalhouder zal dit wel duidelijk moeten communiceren met de eigenaar, zodat het voor de eigenaar duidelijk is dat hij eerst aan zijn betalingsverplichting moet voldoen.

De stalhouder heeft wel zorgplicht

De stalhouder hoeft dus geen medewerking te verlenen aan de afgifte van het paard zolang de facturen niet zijn betaald. Let wel op: Het feit dat het retentierecht is ingeroepen ontslaat de stalhouder niet van zijn zorgplicht voor het paard.

Als de eigenaar van het paard de pensionovereenkomst wil opzeggen, kan dit de juridische situatie beïnvloeden. In dat geval is het verstandig om juridisch advies in te winnen.

Hebt u vragen over het retentierecht of over het incasseren van vorderingen?

Het retentierecht is een krachtig juridisch middel dat schuldeisers helpt om betaling af te dwingen, maar het is niet zonder risico. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Joep van Dooren via 013 542 04 00 of mail naar j.vandooren@linssen-advocaten.nl.