De reeënpopulatie in Flevoland is sterk gegroeid in de laatste 50 jaar. Tegelijkertijd krimpt het leefgebied en dat levert frictie op tussen de ree en de mens. In 2022 werden er in Flevoland 520 reeën aangereden, een recordaantal. De provincie verleende dit voorjaar ontheffing om reeën te mogen doden. Fauna4Life en Animal Rights maakten bezwaar. Lees hier de uitspraak van de rechter.

Reeënpopulatie in 50 jaar vertwintigvoudigd

De ree gedijt goed in Nederland. De populatie groeide sinds de jaren 50 van zo’n 5.000 naar 100.000 dieren. Reeën houden van bosrijke plaatsen, akkers en grasland. Deze begroeiing is in Nederland ruim aanwezig, zeker in de provincie Flevoland, waar zo’n 3.000 reeën wonen.

Verkeersveiligheid in het geding

Helaas levert de explosieve groei van het aantal reeën ook frictie op tussen mens en dier. Reeën zoeken voedsel in een gebied tot 50 hectare, waarbij ze vooral in de schemer wegen oversteken. Met de toename van de populatie, nam ook het aantal verkeersongevallen met reeën toe.

In 2022 werden er in Flevoland 520 reeën aangereden. Dit was een recordaantal. De provincie vroeg zich af of er wel genoeg ruimte was voor zoveel reeën in Flevoland en startte een onderzoek, samen met valwildmedewerkers en de Faunabeheereenheid. Na dit onderzoek besloot de provincie om ontheffing te verlenen om reeën te doden.

Fauna4Life en Animal Rights maken bezwaar tegen ontheffing voor doden reeën

De provincie had ontheffing verleend om van januari 2024 tot en met april 2025 reeën te mogen doden. Dat zou mogen met geweer met demper. Het belang was de verkeersveiligheid en de voorkoming van onnodig lijden van zieke of gebrekkige dieren.

Tegen die ontheffingen is bezwaar gemaakt door de stichtingen  Fauna4Life en Animal Rights. Het bezwaar richt zich alleen tegen de motivering dat de ontheffing vanwege de verkeersveiligheid is afgegeven. Dat gebrekkige en zieke dieren moeten worden gedood begrijpen deze stichtingen.

De stichtingen betwisten dat er sprake is van gevaar voor het verkeer en stellen bovendien dat er andere, minder vergaande oplossingen zijn. Omdat er volgens de stichtingen enkel materiële schade ontstaat bij het aanrijden van reeën zou er geen gevaar voor de verkeersveiligheid zijn volgens de stichtingen.

Overwegingen van de rechter

De zaak is vervolgens in een spoedprocedure behandeld en de rechter heeft op 25 maart 2024 een uitspraak gedaan over het beheer van reeën in Flevoland.

Bij de uitspraak nam de rechter het volgende in overweging:

Forse toename aantal aanrijdingen

De provincie kent een Faunabeheerplan Grote Hoefdieren, en daar is de ontheffing op gebaseerd. Ook is rekening gehouden met een speciaal Aanbevelingsrapport ter vermindering van aanrijdingen met reeën in Flevoland.

Uit dat rapport is af te leiden dat het aantal aanrijdingen fors is toegenomen, ondanks dat er beleid is gevoerd het aantal aanrijdingen terug te dringen. De rechter geeft aan dat dit niet alleen onwenselijk is voor de verkeersveiligheid, maar ook voor het dierenwelzijn, nu aangereden dieren vaak een langzame dood sterven.

Hoogte van het valwildpercentage

De rechter beoordeelt vervolgens of er is voldaan aan de Europese eis dat een besluit tot doden van dieren nauwkeurig en doeltreffende gemotiveerd moet zijn. De Europese rechter heeft die eis in vergelijkbare zaken gesteld. Die zaken zagen echter niet op ontheffingen betreffende het ree, maar de rechter past die strenge eisen in deze zaak wel op het bestrijden van het ree toe. Met name heeft de rechter gekeken naar de vraag of de provincie wel een goede invulling van het begrip ‘verkeersveiligheid’ heeft gegeven.

De rechter kijkt daarbij naar eerdere uitspraken en naar de in Nederland algemeen gehanteerde ‘Leidraad vermindering aanrijding reeën’ uit januari 2017. Uit die uitspraken en Leidraad blijkt dat de verkeersveiligheid in het geding is als er sprake is van een valwildpercentage van meer dan 5%. Dat betekent dat het aantal aangereden reeën niet hoger mag zijn dan 5% van de getelde populatie. In Flevoland was het valwildpercentage 15% in 2023.

Kans op letselschade

Als het gaat om het argument dat er ‘slechts’ sprake is van materiële schade overweegt de rechter dat er een reële kans is op letselschade, bijvoorbeeld bij kwetsbare weggebruikers zoals motorrijders. Bovendien overweegt de rechter dat bij aanrijdingen met reeën de verkeersveiligheid hoe dan ook in het geding is, ongeacht de aard van de schade.

Andere opties niet haalbaar

Als het gaat om de vraag of er minder vergaande oplossingen dan afschot mogelijk zijn overweegt de rechter dat de provincie dat goed heeft onderzocht. De provincie heeft gekeken naar uitrasteren ter bescherming van vraat, vangen en levend afvoeren en anticonceptie. In de ontheffing heeft de provincie voldoende uiteen gezet waarom deze opties niet haalbaar zijn. Bovendien moet het afschot gezien worden in combinatie met alle andere maatregelen die er al in de provincie worden genomen, zoals het plaatsen van waarschuwingsborden.

Uitspraak rechter: ontheffing kan in stand blijven

De rechter stelt vast dat de ontheffing in stand kan blijven. Dit is een voorlopige uitspraak, hangende het bezwaar. Maar het is een duidelijk signaal dat de provincie Flevoland, samen met alle valwildmedewerkers en de Faunabeheereenheid hun huiswerk uitstekend hebben gedaan.

Wilt u meer weten over  juridische procedures rondom reeën of ander wild?

Neem contact op met Maurice Stassen via 013-5420400 of m.stassen@linssen-advocaten.nl.